ตอนที่ 2: ทำไมเครื่องนึ่งต้องผ่านการทดสอบ Bowie and Dick?
“ประสิทธิภาพของการฆ่าเชื้อ” ไม่ได้ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิหรือแรงดันอย่างเดียว
BOWIE AND DICK TEST ONE
5/9/20251 นาทีอ่าน


ตอนที่ 2: ทำไมเครื่องนึ่งต้องผ่านการทดสอบ Bowie and Dick?
บทนำ:
เมื่อคุณมีเครื่องนึ่งฆ่าเชื้อแบบไอน้ำที่ดูเหมือนทำงานได้ดี คุณอาจคิดว่าเพียงแค่เปิดเครื่องให้ทำงานตามโปรแกรมก็เพียงพอแล้ว… แต่ความจริงแล้ว “ประสิทธิภาพของการฆ่าเชื้อ” ไม่ได้ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิหรือแรงดันอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับว่าไอน้ำเข้าไปถึงทุกพื้นที่หรือไม่
นี่คือจุดที่ Bowie and Dick Test เข้ามาทำหน้าที่อย่างเคร่งครัดในทุก CSSD ที่ได้มาตรฐาน
💬 Bowie and Dick Test คืออะไร?
Bowie and Dick Test (BD Test) เป็นการทดสอบที่ออกแบบมาเพื่อตรวจสอบว่า ระบบดูดอากาศ (vacuum) ของเครื่องนึ่งแบบ pre-vacuum ทำงานได้ดีหรือไม่
โดยอากาศต้องถูกดึงออกจนหมดก่อนที่ไอน้ำจะเข้ามา มิฉะนั้นไอน้ำจะ ไม่สามารถแทรกซึมได้ทั่วถึง ซึ่งอาจทำให้เกิดการฆ่าเชื้อที่ไม่สมบูรณ์
🧪 จุดประสงค์หลักของการทดสอบนี้คือ?
ตรวจสอบการ กำจัดอากาศ ภายในห้องนึ่ง
ตรวจสอบว่าไอน้ำ กระจายตัวทั่วถึง หรือไม่
ยืนยันว่าเครื่องพร้อมใช้งานก่อนเริ่มกระบวนการฆ่าเชื้อประจำวัน
การทดสอบนี้ไม่ใช้เพื่อฆ่าเชื้อ แต่เพื่อยืนยันว่าเครื่อง พร้อมฆ่าเชื้อได้อย่างถูกต้อง
🔍 การทดสอบทำอย่างไร?
วางชุดทดสอบ (Bowie-Dick Pack) หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์สำหรับ BD Test ไว้ตรงจุดที่เป็น จุดบอด (cold spot) ของเครื่อง ซึ่งโดยทั่วไปจะอยู่ ใกล้ทางระบายไอน้ำ
เริ่มรอบทดสอบด้วยโปรแกรมเฉพาะที่กำหนด (BD Cycle) ใช้เวลา 3.5–4 นาที ที่อุณหภูมิ 134°C
ตรวจสอบผลลัพธ์จากแผ่นทดสอบ หรือข้อมูลจากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
📈 ตัวอย่างผลลัพธ์: ผ่าน vs ไม่ผ่าน
ผ่าน: สีของแผ่นทดสอบเปลี่ยนเป็น เข้มสม่ำเสมอ ทั่วทั้งแผ่น
ไม่ผ่าน: สีจางเป็นบางจุด หรือมีลายวงแหวนสีต่างกัน แสดงว่าไอน้ำเข้าไม่ถึงในบางส่วน
ในระบบอิเล็กทรอนิกส์ เช่น WISCAN BD Test Device คุณจะได้ ข้อมูลเชิงตัวเลข เช่น:
ระยะเวลาการสร้างสุญญากาศ
อัตราการเปลี่ยนแปลงของแรงดัน
กราฟ waveform ที่ดูผลย้อนหลังได้
⚠️ ถ้าเครื่องนึ่งไม่ผ่านการทดสอบ จะเกิดอะไรขึ้น?
หากเครื่องนึ่งไม่ผ่านการทดสอบ BD:
ห้ามใช้งานเครื่องนั้นเพื่อฆ่าเชื้อ จนกว่าจะมีการตรวจสอบ/ซ่อมแซม
ต้องแจ้งหัวหน้าแผนก CSSD หรือวิศวกรเครื่องมือแพทย์
อาจจำเป็นต้อง Revalidation หลังการซ่อม
🏥 ข้อกำหนดตามมาตรฐาน
การทำ Bowie and Dick Test เป็น ข้อกำหนดรายวัน สำหรับเครื่องนึ่งแบบ pre-vacuum ตามมาตรฐานเช่น:
ISO 11140-4
AAMI ST79
คู่มือควบคุมคุณภาพของกระทรวงสาธารณสุข
📌 บทสรุป
เครื่องนึ่งจะมีค่าเพียงใด ก็ไม่อาจมั่นใจได้หากไม่มีการทดสอบ Bowie and Dick
การทดสอบนี้คือ “ด่านแรก” ที่ปกป้องผู้ป่วยและบุคลากรทุกคนจากอันตรายที่มองไม่เห็น
ในตอนถัดไป เราจะลงลึกถึง ขั้นตอนและแนวปฏิบัติในการทำ Bowie and Dick Test อย่างถูกต้อง เพื่อให้ทุกการทดสอบเป็นไปตามมาตรฐานสากล และมั่นใจได้ว่าระบบฆ่าเชื้อของคุณพร้อมใช้งานเสมอ